GIÁO SƯ NGÔ BẢO CHÂU ĐOẠT GIẢI THƯỞNG FIELDS

Ngô Bảo Châu nhận Giải Fields năm 2010 nhờ “chứng minh
của ông về Bổ đề Cơ bản trong lý thuyết các dạng tự đồng cấu khi đưa
vào những phương pháp hình học đại số mới”

Bản đánh giá của Liên đoàn Toán học thế giới

Trong những năm 1960 và 1970 Robert Langlands đã phát
biểu những cơ sở khác nhau  thống nhất những nguyên lý và  phỏng đoán
(conjectures) liên quan đến các dạng tự đồng cấu trong các nhóm khác
nhau, các biểu diễn Galois và các hàm L. Điều đó dẫn tới những vấn đề
mà ngày hôm nay chúng ta gọi chung là Chương trình Langlands.

Công cụ chủ yếu trong việc chứng minh một số trường
hợp của những  phỏng đoán  này là công thức vết và trong khi áp dụng
công cụ đó nhằm đáp ứng những mục đích kể trên, xuất hiện khó khăn
trung tâm ngăn cản các nhà toán học: chứng minh sự đồng nhất
(identities) tự nhiên trong giải tích điều hòa (harmonic – đồng điều)
với các nhóm địa phương (local) cũng như các nhóm liên quan tới các đối
tượng của hình học số (arithmetic geometric). Vấn đề này được biết đến
với tên gọi Bổ đề Cơ bản. Sau nhiều tiến bộ với một loạt nghiên cứu vào
năm 2004. Laumon và Ngô đã chứng minh được bổ đề cơ bản cho một lớp
nhóm riêng, và bây giờ Ngô chứng minh được Bổ đề một cách tổng quát.

Chứng minh kiệt xuất của Ngô cho những dự báo rất quan
trọng và đã  tồn tại rất lâu dài này dựa một phần trong việc đưa  những
kỹ thuật và đối tượng (objects) hình học mới vào giải tích
sophisticated. Thành tựu của ông, nằm trên giao điểm của hình học đại
số, lý thuyết nhóm và các dạng tự đồng cấu, dẫn tới nhiều tiến bộ có
tính đột phá trong chương trình Langlands cũng như trong các lĩnh vực
liên quan tới chương trình này.

 52 nhà toán học từng đoạt giải Fields

Mặt trước của huân chương Fields có hình của nhà toán học Archimedes

Giải thưởng Fields do nhà toán học Canada
John Charles Fields sáng lập lần đầu được trao vào năm 1936 và từ năm
1950 được trao đều đặn. Mục đích của giải thưởng là sự công nhận và hỗ
trợ các nhà toán học trẻ đã có những đóng góp quan trọng cho toán học.
Sau đây là danh sách 52 nhà toán học từng đoạt giải Fields:

2010: Elon Lindenstrauss (Israel), Ngô Bảo Châu (Việt Nam), Stalislav Smiarnov, (Thụy Sĩ) và Cedric Villani (Pháp)

2006: Terence Tao (Úc/Mỹ), Grigori Perelman (Nga), Andrei Okounkov (Nga/Mỹ), Wendelin Werner (Pháp)

2002: Laurent Lafforgue (Pháp), Vladimir Voevodsky (Nga/Mỹ)

1998: Richard Ewen Borcherds (Anh), William Timothy Gowers (Anh), Maxim Kontsevich (Nga), Curtis T. McMullen (Mỹ)

1994: Efim Isakovich Zelmanov (Nga), Pierre-Louis Lions (Pháp), Jean Bourgain (Bỉ), Jean-Christophe Yoccoz (Pháp)

1990: Vladimir Drinfeld (Liên Xô), Vaughan Frederick Randal Jones (New Zealand), Shigefumi Mori (Nhật Bản), Edward Witten (Mỹ)

1986: Simon Donaldson (Anh), Gerd Faltings (Tây Đức), Michael Freedman (Mỹ)

1982: Alain Connes (Pháp), William Thurston (Mỹ), Shing Tung Yau (Trung Quốc/Mỹ)

1978: Pierre Deligne (Bỉ), Charles Fefferman (Mỹ), Grigory Margulis (Liên Xô), Daniel Quillen (Mỹ)

1974: Enrico Bombieri (Ý), David Mumford (Mỹ)

1970: Alan Baker (Anh), Heisuke Hironaka (Nhật), Sergei Petrovich Novikov (Liên Xô), John Griggs Thompson (Anh)

1966: Michael Atiyah (Anh), Paul Joseph Cohen (Mỹ), Alexander Grothendieck (Pháp), Stephen Smale (Mỹ)

1962: Lars Hörmander (Thụy Điển), John Milnor (Mỹ)

1958: Klaus Roth (Anh), Rene Thom (Pháp)

1954: Kunihiko Kodaira (Nhật Bản), Jean-Pierre Serre (Pháp)

1950: Laurent Schwartz (Pháp), Atle Selberg (Na Uy)

1936: Lars Ahlfors (Phần Lan), Jesse Douglas (Mỹ)

Nguồn: wikipedia